Nowe dyrektywy wprowadzają wiele rozwiązań wspierających zamawianie innowacyjnych produktów, usług lub robót budowlanych. Jednym z nich jest nowy tryb udzielania zamówienia publicznego - partnerstwo innowacyjne.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE („Nowa Dyrektywa”), wprowadza zupełnie nowy tryb udzielania zamówień publicznych – partnerstwo innowacyjne. W świetle pkt 49 preambuły Nowej Dyrektywy partnerstwo innowacyjne może być stosowane w szczególności w przypadku, gdy dostępne na rynku rozwiązania nie mogą zaspokoić potrzeby opracowania innowacyjnego produktu, usługi lub innowacyjnych robót oraz późniejszego zakupu wynikających dostaw, usług lub robót budowlanych.
Nowa Dyrektywa nie wprowadza osobnej definicji instytucji partnerstwa innowacyjnego. Jednak art. 2 ust. 1 pkt 22 tej dyrektywy przyjmuje, że „innowacje” oznaczają wdrażanie nowego lub znacznie udoskonalonego produktu, usługi lub procesu, w tym między innymi procesów produkcji, budowy lub konstrukcji, nowej metody marketingowej lub nowej metody organizacyjnej w działalności przedsiębiorczej, organizowaniu pracy lub relacjach zewnętrznych, m.in. po to, by pomóc rozwiązać wyzwania społeczne lub wspierać strategie „Europa 2020” na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Powyższa definicja wskazuje, że partnerstwo innowacyjne może być zastosowane wyłącznie w celu opracowania „nowego” lub „znacznie udoskonalonego” produktu, usługi lub roboty budowlanej. Brak zatem podstaw do jej zastosowania w przypadku rozwiązań, które już istnieją na rynku.
Procedura zamówieniowa oparta na partnerstwie innowacyjnym znajduje odzwierciedlenie w przepisach, mających zastosowanie przy procedurze konkurencyjnej z negocjacjami. Dodatkowo, na podstawie art. 31 Nowej Dyrektywy można wskazać, jakimi przesłankami powinien się kierować zamawiający w celu skorzystania z partnerstwa innowacyjnego. Są to:
W przypadku spełnienia zarówno przesłanek pozwalających na skorzystanie z procedury partnerstwa innowacyjnego, jak i innych procedur wskazanych w przepisach Nowej Dyrektywy, zamawiający powinien mieć możliwość wyboru tej procedury, która w największym stopniu odpowiadać będzie jego oczekiwaniom i potrzebom.
Partnerstwo innowacyjne jest wszczynane publikacją ogłoszenia o zamówieniu, w którym zamawiający określa zapotrzebowanie na innowacyjny produkt, usługę lub robotę budowlaną, które nie może zostać zaspokojone przez zakup produktów, usług lub robót budowlanych już dostępnych na rynku oraz definiuje minimalne wymogi, jakie muszą spełniać wszystkie oferty (art. 31 ust. 1 Nowej Dyrektywy). Istotnym jest, żeby przedstawione informacje były wystarczająco precyzyjne, by umożliwić wykonawcom ustalenie charakteru oraz zakresu wymaganego rozwiązania oraz podjęcie decyzji co do złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu. Ponadto konstruując dokumentację przetargową, zamawiający określa czy ustanowi partnerstwo z jednym czy też z kilkoma partnerami oraz wskazuje rozwiązania mające zastosowanie do praw własności intelektualnej.
Nowa Dyrektywa określa minimalny termin składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, który wynosi 30 dni od daty wysłania ogłoszenia o zamówieniu. Oczywiście jest to termin instruktażowy, zamawiający mogą ustalić dłuższy termin na składanie wniosków. Zamawiający kwalifikuje wykonawców na podstawie kryteriów dotyczących doświadczeń i zdolności w zakresie badań i rozwoju oraz opracowywania i wdrażania rozwiązań. W partnerstwie innowacyjnym minimalna liczba wykonawców zaproszona do następnego etapu wynosi 3. Istotnym jest, aby w każdym przypadku, liczba zaproszonych wykonawców była wystarczająca, aby zapewnić prawdziwą konkurencję. W przypadku, gdy liczba wykonawców spełniających kryteria kwalifikacji oraz posiadających wymagane minimalne poziomy zdolności jest mniejsza niż 3, zamawiający może zaprosić wykonawców posiadających wymagany potencjał.
Jeden lub kilku partnerów:
Partnerstwo innowacyjne może być ustanowione z jednym partnerem lub z kilkoma partnerami prowadzącymi odrębne działania badawczo-rozwojowe. W przypadku ustanowienia partnerstwa z kilkoma partnerami zamawiający nie ujawnia pozostałym partnerom rozwiązań proponowanych ani innych informacji poufnych udzielanych przez jednego z partnerów w ramach partnerstwa, bez jego wyraźnej zgody wyrażonej w odniesieniu do planowanego przekazania określonych informacji.
Wykonawcy zakwalifikowani składają oferty wstępne, które polegają negocjacjom. Analogicznie do procedury konkurencyjnej z negocjacjami, negocjacje w ramach partnerstwa innowacyjnego mogą dotyczyć wszystkich cech danego zamówienia, w tym na przykład jakości, ilości, klauzul handlowych oraz aspektów społecznych, środowiskowych i innowacyjnych, o ile nie stanowią one wymagań minimalnych (pkt 45 preambuły Nowej Dyrektywy). Ustawodawca unijny minimalnymi wymaganiami określa te warunki i cechy (zwłaszcza cechy fizyczne, funkcjonalne i prawne), które powinna spełniać lub posiadać każda oferta, by umożliwić instytucji zamawiającej udzielenie zamówienia zgodnie z wybranymi kryteriami udzielenia zamówienia. W trakcie prowadzenia negocjacji zamawiający jest zobowiązany do równego traktowania wszystkich wykonawców. Ponadto, zamawiający nie może udzielać informacji innym oferentom w sposób dyskryminujący, który może zapewnić niektórym uczestniczącym w negocjacjach oferentom przewagę nad innymi. Wszelkie informacje przekazywane zamawiającemu przez wykonawców w toku prowadzonych negocjacji są bezwzględnie poufne i nie mogą być ujawnione, z wyjątkiem sytuacji gdy zamawiający otrzyma wyraźną zgodę danego wykonawcy. Pamiętaj! Zgoda wykonawcy nie może mieć formy ogólnego zezwolenia, ale musi być wyrażona w odniesieniu do planowanego przekazania określonych informacji. Koniec Zamawiający ma możliwość podzielenia negocjacji na kolejne etapy w celu ograniczenia liczby ofert będących przedmiotem negocjacji poprzez zastosowanie kryteriów udzielania zamówienia wskazanych w ogłoszeniu o zamówieniu.
Oferty końcowe nie polegają negocjacjom ani modyfikacji. Wydaje się jednak, że w przypadku, gdy oferta końcowa jest niekompletna, błędna lub gdy brakuje konkretnych dokumentów, zamawiający będzie mógł skorzystać z procedury określonej w art. 56 ust 3 Nowej Dyrektywy, tj. zażądać, aby poszczególni wykonawcy złożyli, uzupełnili, doprecyzowali lub skompletowali stosowne informacje lub dokumentacje w odpowiednim terminie, pod warunkiem, że takie żądania zostaną złożone przy pełnym poszanowaniu zasad równego traktowania i przejrzystości. W celu wybrania oferty najkorzystniejszej zamawiający powinien kierować się zapisami art. 67 Nowej Dyrektywy. Zgodnie z nimi ofertę najkorzystniejszą ekonomicznie z punktu widzenia zamawiającego określa się na podstawie ceny lub kosztu, z wykorzystaniem podejścia opartego na efektywności kosztowej, takiego jak rachunek kosztów cyklu życia (art. 68 Nowej Dyrektywy) albo relacji jakości do ceny, którą szacuje sie na podstawie kryteriów obejmujących aspekty jakościowe, środowiskowe lub społeczne związane z przedmiotem danego zamówienia publicznego.
Co w umowie partnerstwa:
Zgodnie z treścią Nowej Dyrektywy umowa partnerstwa innowacyjnego powinna określać w szczególności:
Organizacja partnerstwa innowacyjnego obejmuje kolejne etapy zgodnie z kolejnością kroków w procesie badawczo-innowacyjnym, które mogą obejmować wytworzenie produktów, świadczenie usług lub ukończenie robót budowlanych (art. 31 ust. 2 Nowej Dyrektywy). Zatem zamawiający są zobowiązani do podziału partnerstwa innowacyjnego na etapy, co jest istotne w punktu widzenia równego traktowania wykonawców oraz zwiększenia zasady przejrzystości prowadzonego postępowania. W ramach partnerstwa zamawiający zobowiązani są również określić tzn. cele pośrednie, które mają być osiągnięte przez partnerów. Wskazanie celów pośrednich przez zamawiającego służy ocenie czy opracowywany przez danego partnera innowacyjny produkt, usługa lub robota budowlana zmierza w kierunku osiągnięcia finalnego celu partnerstwa innowacyjnego. Ponadto na podstawie tych celów, zamawiający może po każdym etapie postanowić zakończyć partnerstwo innowacyjne lub w przypadku partnerstwa z kilkoma partnerami zmniejszyć ich liczbę rozwiązując poszczególne umowy, pod warunkiem, że zamawiający wskazał w dokumentach zamówienia takie możliwości i warunki skorzystania z nich (art. 31 ust 2 Nowej Dyrektywy).
Termin implementacji do polskiego porządku prawnego Nowej Dyrektywy upływa 18 kwietnia 2016 r. Krajowe przepisy dotyczące procedury partnerstwa innowacyjnego mogą nieznacznie różnić się od zapisów zaproponowanych w Nowej Dyrektywie jednak nie mogą być z nią sprzeczne. Głównym celem wprowadzenia partnerstwa innowacyjnego jest zachęcanie instytucji zamawiających do częstszego angażowania zamówień publicznych w rozwój europejskiej polityki innowacji. Zatem ważne jest, aby wprowadzenie nowej procedury faktycznie zwiększyło zainteresowanie zamawiających w rozwój innowacyjnej gospodarki w przeciwieństwie do innych regulacji prawnych, których wprowadzenie nie wpłynęło na ich częstsze zastosowanie w praktyce (m.in. zamówienia prospołeczne i ekologiczne).
Artykuł ukazał się w Rzeczpospolitej, 24 listopada, 2015 roku: Gilowska A. (2015, 24 listopada). Zamówienia publiczne w nowych dyrektywach unijnych, część II. Rzeczpospolita, s. I5
Niezamówione wiadomości i inne informacje przesłane dobrowolnie do firmy Dentons, nie będą uznane za informacje poufne i mogą zostać ujawnione osobom trzecim, mogą pozostać bez odpowiedzi i nie stanowią podstawy relacji pomiędzy prawnikiem a klientem. Jeśli nie jesteś klientem Dentons, prosimy o nieprzesyłanie informacji o charakterze poufnym.
Opis dostępny w innej wersji językowej.
Zostaniesz teraz przekierowany ze strony Dentons na stronę $redirectingsite w języku angielskim. Aby kontynuować, kliknij „Zatwierdź”.
Zostaniesz teraz przekierowany ze strony Dentons na stronę Beijing Dacheng Law Offices, LLP. Aby kontynuować, kliknij „Zatwierdź”.