24 października 2017 r. opublikowano na stronach Rządowego Centrum Legislacji projekt ustawy o jawności życia publicznego („Ustawa”). Analiza planowanych rozwiązań prawnych zawartych w tym projekcie wskazuje, że Ustawa będzie miała doniosłe znaczenie dla praktyki compliance w Polsce. Z tej perspektywy najistotniejsze zmiany wynikające z projektowanej Ustawy to:

• Obowiązek stosowania przez co najmniej „średnich” przedsiębiorców wewnętrznych procedur antykorupcyjnych, w tym:
  • obowiązek opracowania kodeksu etycznego przedsiębiorstwa i podpisania go przez każdego pracownika, współpracownika i kontrahenta firmy;
  • obowiązek umieszczania w umowach klauzul antykorupcyjnych;
  • obowiązek określenia wewnętrznej procedury i wytycznych dotyczących otrzymywanych prezentów i innych korzyści przez pracowników.
• Objęcie ochroną prawną sygnalistów, w tym m.in. zakaz rozwiązania lub zmiany warunków umowy o pracę na mniej korzystne dla sygnalisty bez zgody prokuratora. Decyzję o nadaniu lub odebraniu statusu sygnalisty podejmować ma prokurator.
• Obowiązek prowadzenia i udostępniania na stronie internetowej rejestru umów cywilnoprawnych przez spółki prawa handlowego, w których Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, państwowa lub samorządowa osoba prawna posiada co najmniej 10% kapitału zakładowego lub 10% liczby akcji.
• Kary pieniężne (od 10 tys. zł do 500 tys. zł) dla przedsiębiorcy, który zatrudnia wskazaną w Ustawie osobę pełniącą funkcję publiczną przed upływem 3 lat od zaprzestania pełnienia tej funkcji. Dotyczy to wyłącznie osób, które brały udział w wydaniu rozstrzygnięć dotyczących bezpośrednio tego przedsiębiorcy lub które kierowały jednostką albo komórką organizacyjną, w której takie rozstrzygnięcie nastąpiło.
• Kary pieniężne (od 10 tys. zł do 10 mln zł) połączone z zakazem ubiegania się o uzyskanie zamówienia publicznego przez okres 5 lat, nakładane na przedsiębiorcę w sytuacji, gdy osobie działającej w jego imieniu lub na jego rzecz przedstawiono zarzuty popełnienia przestępstw korupcyjnych, a przedsiębiorca ten nie stosował wewnętrznych procedur antykorupcyjnych lub istniejące procedury okazały się pozorne bądź nieskuteczne.
  • Przedsiębiorca uniknie tej kary, jeśli powiadomi organy ścigania o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa korupcyjnego przez osobę działającą w jego imieniu lub na jego rzecz.

Zgodnie z przewidywaniami autora projektu, Ustawa może wejść w życie już z dniem 1 stycznia 2018 r.

Ustawa o jawności życia publicznego jest obecnie na początkowym etapie prac legislacyjnych i niewykluczone, że zostanie ona poddana zmianom. Wejście w życie rozwiązań przewidzianych w obecnym brzmieniu projektu wiązałoby się z koniecznością wdrożenia lub weryfikacji procedur antykorupcyjnych przez szerokie grono przedsiębiorców w bardzo krótkiej perspektywie czasowej, a także ze wzrostem wagi postępowań (audytów) wewnętrznych w przypadku wystąpienia podejrzenia nieprawidłowości o charakterze korupcyjnym. Polecamy kontakt z zespołem Postępowań Karnych i Wewnętrznych Dentons, który monitoruje prace nad ustawą i chętnie odpowie na wszelkie Państwa pytania.

O kancelarii Dentons

W ponad 80 krajach Dentons pomaga rozwijać, chronić, prowadzić i finansować działalność klientów, oferując doradztwo o unikalnym globalnym zasięgu i oparte na lokalnych rozwiązaniach prawnych. Policentryczni, nastawieni na realizację celów i zaangażowani w integrację, różnorodność, równość oraz zrównoważony rozwój, skupiamy się na tym, co jest najważniejsze dla klientów. www.dentons.com