7 września 2025 r. weszła w życie nowa ustawa, która ma przyspieszyć i uprościć realizację inwestycji związanych z obronnością i bezpieczeństwem publicznym.

Podobne rozwiązania były już stosowane w innych dużych projektach, jak budowa autostrad, lotnisk czy Centralnego Portu Komunikacyjnego. Teraz taki „szybszy tryb” będzie dotyczył inwestycji związanych z obronnością i bezpieczeństwem.

Co reguluje ustawa?

• Ułatwia i przyspiesza proces przygotowania i budowy obiektów wojskowych i obronnych.
• Porządkuje zasady wyznaczania terenów zamkniętych i stref ochronnych wokół nich.
• Daje podstawę do stworzenia Narodowego Programu Gotowości Zbrojeniowej, czyli planu wzmacniania polskiego przemysłu zbrojeniowego.
• Upraszcza zasady zakupu systemów bezzałogowych i systemów do ich zwalczania – tak by Siły Zbrojne mogły je kupować szybciej i efektywniej.

Jakie inwestycje obejmuje ustawa?

Ustawa wyróżnia dwie kategorie:

1. Inwestycje strategiczne – najważniejsze dla obronności państwa, realizowane tylko przez wojsko i służby specjalne.
2. Inwestycje kluczowe – również niezwykle istotne, ale możliwe do realizacji także przez inne instytucje, np. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych czy spółki zbrojeniowe.

O tym, do której kategorii dana inwestycja należy, decyduje Minister Obrony Narodowej.

Jakie uproszczenia wprowadza ustawa?

Dla inwestycji strategicznych:

• Wystarczy jedna decyzja (DRSI), zamiast wielu różnych pozwoleń.
• Nie trzeba przeprowadzać długich procedur środowiskowych ani wodnoprawnych – choć jeśli inwestycja szkodzi środowisku, trzeba będzie wprowadzić rozwiązania minimalizujące skutki albo zrealizować rekompensatę przyrodniczą.
• Decyzje wydaje się szybciej: do 90 dni, odwołania w 30 dni, a sąd ma maksymalnie 2 miesiące na rozpatrzenie sprawy.
• Po wydaniu DRSI można od razu zaczynać budowę, a po zakończeniu prac wystarczy zgłosić to nadzorowi budowlanemu – nie trzeba czekać na pozwolenie na użytkowanie.

Dla inwestycji kluczowych:

• Jest jeszcze prościej – nie potrzeba żadnych pozwoleń ani zgód. Wystarczy zawiadomić odpowiedni organ i można rozpocząć budowę.
• Inwestycje te muszą być jednak prowadzone na terenach zamkniętych.
• Podobnie jak przy inwestycjach strategicznych, jeśli inwestycja szkodzi środowisku – trzeba minimalizować skutki lub zapewnić rekompensatę.

Strefy ochronne

Wokół terenów wojskowych i obiektów obronnych będzie można wyznaczać specjalne strefy ochronne, gdzie obowiązują zakazy np. budowy budynków, stawiania instalacji czy składowania odpadów.

Właściciele takich działek dostaną odszkodowanie albo państwo wykupi od nich nieruchomość.

Program Gotowości Zbrojeniowej

Na podstawie ustawy rząd ma przyjąć Narodowy Program Gotowości Zbrojeniowej, czyli plan rozwoju przemysłu obronnego i zwiększenia produkcji zbrojeniowej w Polsce.

Zakupy systemów bezzałogowych i systemów ich zwalczania

Do tej pory postępowania zakupowe ciągnęły się latami, a technologia szybko stawała się przestarzała. Nowa ustawa pozwala pozyskiwać systemy bezzałogowe i systemy ich zwalczania po ich przetestowaniu i zaakceptowaniu przez MON. Dzięki temu:

• Siły Zbrojne dostaną sprzęt szybciej,
• uniknie się zbędnych formalności,
• zakupy nie będą musiały być wcześniej publicznie ogłaszane.

Dodatkowe zmiany

• Polskie Siły Zbrojne będą mogły pozyskiwać sprzęt wojskowy wspólnie z wojskami sojuszniczymi.
• MON będzie mógł dotować badania naukowe i prace rozwojowe w nadzorowanych przez siebie instytutach.
  
  

Pobierz broszurę o specustawie